Anlıyorum ama konuşamıyorum, veya cümleye nasıl başlayacağımı bilmiyorum diyorsanız İngilizcede özneyi bulamıyorsunuz demektir.
İngilizce diyalog kurma becerilerinizi dahada hızlandırmak istiyorsanız, İngilizce konuşmanın temel sorunu olan özneyi bulabilmeniz gerekmektedir. Çünkü İngilizcede özne konusunu anlayabilmek demek cümleye nasıl başlayacağınızı bilmek demektir. Size sorulan soruları anlıyor olabilmenizin, ancak cevap veremiyor olmanızın sebebi de yine özneyi fark edemiyor olmamızdan kaynaklı. Şimdi ne demek istediğimi örneklerle açıklamak istiyorum.
İngilizcede özne dediğimiz şahıslar sırasıyla
I : ben
You : sen
He : o
She : o
it : o
We :biz
You : siz
They : onlar
Şeklindedir.
Ancak, Türkçede bir cümleye başlamak için sadece yukarıdaki kişi öznelerini kullanmayız. Zira her cümleye kişi özneleri ile başlanmaz. Tabi bu durum bazı çok sık kullandığımız ve otomatik olarak aklımıza yerleşen cümleler için geçerli değildir. Nedir bu cümleler ve ezbere bildiğimiz cümleye başlama şekli?
what is your name? My name is…
where are you from? I am from..
Do you speak English? yes I..
yukarıdaki soru örnekleri çoğu İngilizce öğrenen adayın ezbere ve kolay hakim olduğu temel İngilizce düzeyindeki cümlelerdir. Ancak temelde aynı matematiğe sahip ve içinde bir kaç farklı kelime veya yapının olduğu aynı basitlikteki başka soru cümlelerini duyduğunuzda klasik şikayetleriniz devreye giriyor! Nasıl başlayacağımı bilemiyorum
Bu durum aynı zamanda yukarıdaki temel ve basit soru şekillerine de nasıl başlayacağınızı bilmediğiniz anlamına geliyor. çünkü yukarıdaki cümleler en sık duyduklarınız olup, pasif aktif halde ezbere bekleyen bilgi birikiminin sonucudur.
Sevgili öğrenciler;
İngilizce, Türkçede olduğu gibi gizli özneleri olan bir dil değildir. Örneğin;
Okula gidiyorum cümlesini, İngilizcede ”ben okula gidiyorum” şeklinde ifade etmek zorundasınız. Aslında Türkçede de aynı şekilde ifade ediyoruz fakat ”Ben” öznesini çekim eklinde saklıyoruz. İngilizcede ben sen o… vs gibi özneleri açık açık söylemek zorundayız ve okula gidiyorum cümlesi için I (ben) öznesi ile başlamak gerekir. I am going to school şeklinde.
Yukarıda da bahsettiğim gibi, bir cümlenin öznesi illede ben, sen, o.. (I , you, he, she, it) olmak zorunda değildir. Yine bildiğiniz bir örnekle devam edersek What is your name sorusuna, My name is… diye cevap verirken bu cümlenin öznesinin I, you, he olmadığını ve ”My name” olduğunu fark etmek gerekir bu da aslında I, you, he, she, it sıralamasında ”it” öznesine tekabül eder. Lakin bu çoğu öğrencide bilerek değil bilmeden kullanılan bir doğrudur ve bunun yanı sıra yukarıdaki ezbere bildiğimiz sorulara cevap verme şekillerini diğer sorulara da uygularsak daha çok cümleye hakim olduğumuzu ve yeni cümleler üretebildiğimizi fark edebiliriz.
En pratik yoldan bir cümlenin öznesini bulabilmek ve cümleye nasıl başlayacağınıza karar verebilmek için, söz konusu her hangi bir cümleye ”kim veya ne” sorusunu sorarak özneyi elde ederiz. Elbette anlatmak istediğim, öznesi cümlenin başında olan düz cümleler için geçerlidir. Zira İngilizce yardımcı fiillerin başta olduğu ifadelerin bol olduğu bir dildir bu istisnaları göz ardı ederek anlamaya çalışalım.
Örnekler:
Her gün saat 9 da kalkarım (kim?)
Cumartesi günü Ankaraya gidiyorum (kim?)
Kız kardeşim fazla ekmek yemez (kim?)
Annem 3 gün sonra geliyor (kim?)
Daha da çoğaltabileceğimiz cümleler söz konusu. Lakin değişmeyen şey hep aynı. Özneyi bulmak için ”Kim” veya ”Ne” sorusunu sorarak cümleyi İngilizceye çevirirken nasıl başlayabileceğinizi bulabilirsiniz. Temel düzeydeki öğrenci adaylarımızın bir cümleye nasıl başlayacağına karar vermelerine yardımcı olacak en temel bilgi budur.
Leave a Reply